Wat kost dat nou, zo’n energieneutraal renovatie? – januari 2020
“Ja, … eeeeuuh … nou, dat, … eeeuhh, dat hangt er vanaf. Om wat voor woning gaat het? Wat is het bouwjaar? Is het glas al vervangen? En de kozijnen? Wat vinden de bewoners belangrijk? Hoe ziet hun huishouden eruit? …”
Grote kans dat het antwoord op de bovenstaande vraag zo begint. En terecht, want zomaar een prijs noemen die reëel is voor elke huizenbezitter is onmogelijk. Mensen die wél zomaar stellig een prijs roepen zijn er ook. Ik kom ze geregeld tegen, wat een helden… Vaak zijn ze betrokken aan het begin van een project, bij de plan fase. Ze maken woning eigenaren enthousiast om te verduurzamen met mooie beloften, want ja, het kan echt … allemaal voor “slechts” € 25.000 energieneutraal, Nul op de Meter of nog mooier! Gek genoeg verdwijnen zulke mensen vaak voordat er een overeenkomst is gesloten tussen eigenaar en uitvoerders. De praktijk is anders, echt!
Een wethouder vertelde mij dat een rijtjes-tussen-woning uit de jaren 80 voor € 25.000 Nul op de Meter gemaakt kan worden. “Dat wil ook wel”, zei ik -met gespeelde- volle verwachting. De wethouder verwees mij direct door naar een loket en wenste mij succes. U raadt het, de wethouder was ineens verdwenen …
Ik heb nog doorgevraagd naar waar de kennis, inzichten en overtuiging van de wethouder vandaan kwamen over die prijs. Ik kreeg geen duidelijk antwoord en dat is zorgelijk. Mensen die een cruciale beslisrol hebben in de energietransitie en die geen reëel beeld hebben van de praktijk maar dat wel denken te hebben, zorgen voor een hoop ruis. Valse hoop, verkeerde verwachtingen, verborgen belangen en gebrek aan realisme zorgen dan direct al voor een valse start. Het gevolg is teleurstellingen, extra kosten en verspilde energie. De energietransitie is daarmee niet geholpen en mensen die in huizen wonen al helemaal niet.
Die eerder genoemde € 25.000 zie ik wel vaker terugkomen. Het gekke is dat wanneer je prijzen gaat opvragen bij leveranciers van glas, isolatie, warmtepompen, PV panelen etc., je inderdaad rond dit bedrag kan uitkomen. Het zit dan alleen nog niet werkend op, in of aan je woning. Nu weer even terug naar die vraag over wat zo’n renovatie wél kost. Want daar kan je best wat zinnigs over zeggen. Van 2012 tot 2017 zijn door het innovatieprogramma Energiesprong ruim 700 woningen in detail gevolgd en gemeten. Niet alleen de energieprestaties en bewonerservaringen, maar ook is van enkele projecten in detail gekeken naar de kosten. De vaststellingen die moesten gebeuren voor het toekennen van subsidies aan deze projecten vereiste accountantsverklaringen. Een prima basis dus om de gemaakte kosten binnen de projecten te onderzoeken. TNO en RiGo hebben dit onderzoek in 2017 uitgevoerd en het resultaat in dit rapport samengevat. Daarin staat volgend overzicht:
7 Directe bouwkosten, excl. BTW: lonen/mankracht, materialen. Indirecte bouwkosten: opslagen voor algemene bouwplaatskosten, algemene uitvoeringskosten, overhead, winst & risico. Bijkomende kosten: adviseurs, toezicht, financiering, leges, verzekeringen, etc.; Sociale kosten: begeleiding en voorlichting bewoners, tijdelijke huisvesting, herhuisvesting, verkoopkosten (bij nieuwbouw).
Ambitieniveau “Energieneutraal” en “Nul op de Meter” ontbreken dan wel in dit overzicht, maar “passiefhuis” sluit hier het beste op aan. Wat opvalt is dat het genoemde bedrag van de wethouder van € 25.000 niet veel te maken heeft met de bedragen in dit overzicht. Een ondergrens van € 80.000 blijkt uit deze bedragen. Mocht u meer willen weten over de totstandkoming van de bedragen en de context hiervan, lees dan het rapport van TNO en RiGo.
Onlangs publiceerde vereniging De Stroomversnelling over de prijsontwikkeling van Nul op de meter renovaties, zie link. Een mooi overzicht over de prijsontwikkeling van NOM en Label B renovaties is in het rapport opgenomen. Hierbij wordt een voorspelling gedaan tot 2030.
In dit overzicht zie je terug dat de kosten rond de € 75.000 (excl. BTW) zijn in 2019. De Stroomversnelling verwacht een daling naar € 55.000 de komende 10 jaar. En ja, van die voorspelling kan je natuurlijk weer van alles vinden van een vereniging die Nul op de Meter ontwikkelt, stimuleert en promoot. Daarom beschrijven ze ook in hun rapport op welke wijze dit tot stand is gekomen. Vind je er iets van, of denk je dat het anders is? Prima natuurlijk, maar kom wel met een verhaal met een onderbouwing die kwalitatief vergelijkbaar is of nog beter natuurlijk.
Samengevat: Vraag je mij wat een Energieneutraal of Nul op de Meter renovatie van een jaren 80 rijtjes tussenwoning nu kost, dan is mijn antwoord: ongeveer € 80.000 exclusief BTW. Ben jij ervan overtuigd dat dit anders is, laat weten! Ik reken wel op een degelijke onderbouwing waaruit dit blijkt natuurlijk. En de ondergrens van de kwaliteit van bewijslast zijn facturen van uitgevoerde projecten, liefst met een accountantsverklaring waaruit blijkt dat bedragen kloppen! En oh ja, dus niet alleen de prijs van de installaties, onderdelen en materialen, maar inclusief arbeid, opslagen, meerwerk achteraf etc. Daar kan namelijk zomaar een factor 3 tussen zitten …
No more bullshit!