Duurzame superspreader

Afspraak

Om afspraken na te komen die zijn gemaakt over ons klimaat in Parijs, zullen we elkaar snel en massaal moeten besmetten met een duurzaam energie virus. Daarbij helpen zogenaamde superspreaders. In dit artikel maak je kennis met één ervan: De Energieprestatievergoeding. Deze duurzame superspreader is interessant voor woningcorporaties, bouwers, ontwikkelaars en installateurs.

Wetgeving

Sinds 2016 kunnen verhuurders van energieneutrale woningen een vergoeding vragen aan huurders, de zogenaamde Energieprestatie vergoeding ofwel EPV. Wetgeving die dit mogelijk maakt richt zich daarbij op renovaties en nieuwbouw. Bij renovatie is het bedrag dat bewoners na de ingreep betalen aan EPV ongeveer gelijk aan de energierekening die ze vóór de ingreep betaalden. Na renovatie hebben ze gemiddeld genomen geen energierekening meer; de woning wekt immers alle energie zelf duurzaam op. Hierdoor blijven de woonlasten na renovatie ongeveer gelijk. Bij nieuwbouwwoningen gaat dit ook op wanneer je de vergelijking maakt met standaard bouwbesluitkwaliteit.

Eisen

Een EPV woning voldoet aan een aantal eisen, kort gezegd: een lage warmtevraag en een volledige duurzame energievoorziening. Daarnaast is bij een EPV woning extra aandacht besteed aan oplevering en metingen waaruit blijkt dat zowel op papier als in het gebruik, geleverde prestaties voldoen aan de gestelde eisen. Jaarlijks wordt de huurder over de geleverde prestaties van hun woning geïnformeerd en vragen verhuurders aan bouwers veelal prestatiegaranties.

Mutaties

Vereniging De Stroomversnelling schat in dat er momenteel bij 10.600 corporatiewoningen EPV wordt gevraagd. (Bron: https://pages.stroomversnelling.nl/nom-marktmonitor-2020). Het aantal EPV woningen groeit steeds sneller (R-factor = ca. 1,5). Inmiddels is de wet en regelgeving rondom de EPV geëvalueerd en wordt er gewerkt aan een “mutatie”. Het doel hiervan is om met deze “mutant” (EPV2.0) de besmettingsgraad flink te verhogen. Dit komt neer op wet en regelgeving vereenvoudigen en toegankelijker maken zonder afbreuk van het ambitieniveau dat de huidige EPV nastreeft. De verwachting is dat in 2022 de EPV2.0 van kracht wordt die de huidige overbruggingsregeling gaat vervangen en toepassing van de EPV gaat verhogen; een mutant die gaat zorgen voor een flinke toename van de R-factor! Op naar een toekomstbestendige gebouwde omgeving!

Meer weten? Kijk op: https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energieprestatievergoeding

Spieren voor Spieren

 

Even iets heel anders: Ieder jaar steun ik één goed doel. Deze keer doe ik dat voor de strijd tegen spierziekten bij kinderen. De aanleiding daarvoor is het avontuur dat enkele goede vrienden van mij aangaan: de Ironman Race in Vitoria-Gasteiz in Spanje op 11 juli. Hun doel is om daarmee € 25.000 op te halen voor de stichting Spieren voor Spieren. En even voor de duidelijkheid, een Iron Man race gaat over 3,86 km zwemmen, 180,2 km fietsen en 42,195 km hardlopen, de klassieke langeafstandstriatlon! Daarvoor moet je topfit zijn!

Wij zijn in ons gezin gezegend met 2 gezonde en actieve dochters die van alles ondernemen. Dat gun je natuurlijk ieder kind. Daarom steun ik Leandro, Martijn, Daniel en Niels.  Dat doe ik door onder andere bij te dragen aan de bekostiging van gezonde en verantwoorde voeding en fysiotherapiebehandelingen. Immers, goede voeding is de basis voor energie en met efficiënt bewegen zet je die optimaal om in arbeid en prestaties!

Wil je de mannen ook steunen, en daarmee de stichting Spieren voor Spieren? Dat kan! Zie de website: https://theroad2ironman.nl/ of de link hieronder. Op de website kan je ook de voorbereidingen volgen en huidige stand van het sponsorbedrag.

Heel veel plezier en succes met alle voorbereiding. Geniet van alles! Go mannen Voor Spieren voor Spieren!

Steun de mannen

Niels

#SpierenvoorSpieren #Sponsoractie #energie #duurzaamheid #TheRoad2IronMan

De oogst van 2020!

 

 

 

En hop, 2020 is voorbij. Duurde wel wat langer dan anders, maar daar wil ik het niet over hebben… Even terug kijken vind ik leuk. Wat is er door mijn handen gegaan op werkgebied en wat heb ik zoal beleefd? Dat is best een hoop alweer!

Resultaten

Met totaal inmiddels 14 klanten heb ik in 2020 bijgedragen aan totaal 306 duurzame woningen. Hiervan gaat het bij 60 woningen om renovatie en bij 246 om nieuwbouw. Daarvan voldoen er 226 aan de eisen om een energieprestatievergoeding (EPV) in rekening te brengen. Daarnaast, en in samenwerking met Endule, heb ik bijgedragen aan het toekomstbestendig maken van gemeentelijk vastgoed (8 overheidsgebouwen stapsgewijs naar energieneutraal). Op het gebied van training & onderwijs zijn ca. 40 professionals nog wijzer gemaakt, door onder andere 1 in-company training en zijn ongeveer 120 studenten bouwkunde en werktuigbouwkunde van Inholland nog slimmer gemaakt op het gebied van de energietransitie.

Watskeburt

Bij Inholland heb ik een multidisciplinair project rondom het toekomstbestendig maken van Stolpboerderijen in het Waddengebied opgestart en uitgevoerd. Daarnaast zijn er diverse online lessen en gastcolleges verzorgd en he ik studenten begeleid bij projecten, stages en afstuderen. Bouwers en ontwikkelaars – EraContour, Klaassen Groep, Intersell, KondorWessels en De Bonth van Hulten – heb ik geholpen om woningen te laten voldoen aan de eisen die de Energieprestatievergoeding stelt en zijn 18e-eeuwse appartementencomplexen in monumentaal binnenstedelijk gebied aardgasvrij gemaakt. Aan de andere kant heb ik mogen ondersteunen bij het opstellen en beoordelen van uitvragen van woningcorporaties. waaronder bij GroenWest, en zijn er stappen gezet in hoe aanbiedingen die een hogere ambitie dan alleen BENG hebben, worden beoordeeld. Kort en leuk was de samenwerking met DENA, het Deutsche Energie-Agentur waarbij ik samen met Simon Verduijn en Jose van der Loop onze ervaringen uit 7 jaar Energiesprong heb gedeeld. Kort en leuk was ook de samenwerking met TNO, Duurzaam Bouwloket en Green Home over wijkaanpakken en stapsgewijze verduurzaming. In opdracht van Stroomversnelling heb ik het eerste NOM-keur in stappen verzorgd voor een bouwer/ontwikkelaar. Daarnaast zijn meerdere online kennissessies opgezet voor De Stroomversnelling en verzorgd in samenwerking met Jose van der Loop, Simon Verduijn en Felix van Gemen. En ook inmiddels aan de slag voor onze rijksoverheid. Daar draag ik bij aan het stapsgewijs verduurzamen van (rijks)vastgoed en werk ik aan het verbeteren van de wet- en regelgeving rondom de Energieprestatievergoeding (EPV).

Bedankt voor deze mooie samenwerkingen in een jaar dat we niet snel gaan vergeten! Ik kijk uit naar 2021 en wens iedereen een gezond, gelukkig, energiek en “gewoon” nieuwjaar!

Niels

 

#energie #duurzaamheid #warmtetransitie #warmtenet #energietransitie #nieuwjaar

Het leed dat ‘Hoge temperatuur warmtenet’ heet- oktober 2020

 

 

 

 

Het was ergens rond 2002 dat de gemeente Alkmaar besloot het bedrijventerrein “De Boekelermeer” te voorzien van een hoge temperatuur warmtenet. De bron werd de “duurzame” restwarmte uit het grondstoffen crematorium de HVC (ook wel huisvuilcentrale genoemd).

Boekelermeer

Destijds werkte ik bij Energieonderzoekcentrum Nederland (ECN, inmiddels TNO), en stond de gemeente toen bij in discussies over “niet meer dan anders”. Met meetdata toonde ik aan dat het gemiddelde ketelrendement voor ruimteverwarming hoger was dan de waarde die de exploitant van het warmtenet hanteerde (55%). Want tja, als je als exploitant van een warmtenet rekent met een hoog energiegebruik in het referentiescenario (dus een laag ketelrendement), kan je meer geld vragen voor een GJ warmte uit een warmtenet …

EPC washing

En er was natuurlijk de EPC, de energieprestatie coëfficiënt. Omdat het warmtenet van de HVC EPC punten opleverde, was er voordeel te halen uit bouwkosten voor bedrijfspanden die werden aangesloten. In plaats van de EPC-winst door het warmtenet als extra energieambitie door te berekenen in de toenmalige gebouweisen, besloot de gemeente iets anders: geen duurzame ambitie, maar lagere bouwkosten voor ondernemers in de Boekelermeer. Je kon je gebouw minder isoleren door de warmtenet bonus, dus goedkoper bouwen. Zo werd de Boekelermeer interessanter als bouwlocatie en het verdienmodel voor de warmtenet exploitant beter. Een economische drijfveer dus, die niets te maken heeft met klimaatdoelstellingen. Op zich niets mis mee, maar met duurzame energie heeft het dus niets te maken. Sowieso heb ik mijn twijfels over het duurzaamheidsgehalte van het verbranden van afval. Het helpt in ieder geval niet mee aan een circulaire maatschappij.

Van der Pek buurt

Maar goed, terug naar de warmtenetten. NPO zond op 29 september een aflevering van De Hofbar uit, zie uitzending. De moeite waard om terug te kijken. Samengevat: Er wordt de suggestie gewekt in deze aflevering dat de toekomstige energievoorziening voor de Van der Pek buurt in Amsterdam in een deal met Vattenfall vooraf bepaald is. En dat terwijl in een brief van de wethouder aan de gemeenteraad staat dat de woningeigenaren dit bepalen (zie brief). Die deal met Vattenfall heb ik niet zwart op wit gezien (wie wel?). De krampachtige houding van de wethouder op enkele vragen van presentator Rutger hierover is op zijn minst vreemd. Het zou toch mooi zijn als hier meer openheid in wordt gegeven. Net zoals in de studie naar 5 warmtescenario’s voor de Van der Pek buurt.

Vorig jaar werkte ik aan die studie in opdracht van de gemeente Amsterdam. We onderzochten 5 warmtescenario’s. Dit is de studie waarnaar is verwezen in de brief van de wethouder, zie rapport. Het resultaat is een objectieve en onafhankelijke analyse van 5 scenario’s waarvan alle uitgangspunten en resultaten overzichtelijk zijn samengevat. Het resultaat van de analyse staat in de samenvatting voorin. En wat blijkt: De warmtenet opties zijn het duurst om van het gas af te gaan, de “all-electric” optie (J) met warmtepomp het goedkoopst. En door de transparante rapportage kan je dat zelf ook nog een keer uitrekenen mocht je dat willen.

Dus gemeente, wees ook transparant in de niet technische aspecten en laat gewoon zien welke afspraken wel of niet zijn gemaakt met energiegiganten zoals Vattenfall. Misschien lastig, maar met het vertrouwen van bewoners is een energietransitie te winnen.

Niels

#energie #duurzaamheid #warmtetransitie #warmtenet #energietransitie #tudelft #stroomversnelling

HUPSAKEE! – juni 2020

… en dan staat mijn website online! Leuk om aan te werken en vorm te geven samen met Jolanda en Arjen van Jostudio. En daar hoort een eerste nieuwsbericht bij. Een inhoudelijk bericht over hoe we de energietransitie verder kunnen helpen zit nog in het vat, daar kom ik binnenkort op terug. Mijn eerste nieuwsbericht is een korte terugblik op het afgelopen half jaar.

En wat een half jaar was het… Bizar in verschillende opzichten; een nieuwe start met Sijpheer Energie, nieuwe projecten werven en opstarten, een samenwerking starten met Inholland, het afronden van zaken met EnergyGO en … COVID19. Het laatste bevestigde wat ik voor de uitbraak heb ervaren: verwacht het onverwachte, het leven is niet maakbaar.

Wat wel maakbaar is zijn plannen! En die kan je, vroeg of laat, uitvoeren. Zo was ik als klein jongetje van plan ooit een telescoop aan te schaffen. Dat heb ik enkele weken terug gedaan. Geweldig ding! De maanfoto maakte ik met mijn telefoon door het oculair. Met ons hele gezin turen we af en toe midden in de nacht vanuit onze tuin naar de Maan, Venus en objecten met namen als M51. Het helpt mij enorm om gebeurtenissen in perspectief te zetten. Tijdsbesef bijvoorbeeld: 30 miljoen jaar heeft het licht van M51 erover gedaan om in de telescoop te komen … En dan willen onze beleidsmakers onze huizen zo snel mogelijk van het aardgas af halen.

Tijd is je vriend, niet je vijand. Neem de tijd en maak een goed plan. Natuurlijk hoort het verlagen van CO2-emissie thuis in de prioriteitenlijst van onze planeet, maar als een kip zonder kop huizen van het aardgas halen, aansluiten op veel te dure en niet duurzame warmtenetten of elektrificeren met stroom vretende apparaten is gewoon niet slim. Net zoals het drinken van ontsmettingsmiddel of onder een UV-lamp zitten om van COVID19 af te komen (Trump, april 2020). Daar krijg je ook spijt van.

Kortom, neem de tijd om plannen te maken over het toekomstbestendig maken van gebouwen en voer deze, vroeg of laat, uit! Vastgoedeigenaren, woningbouwcorporaties, bouwers en ontwikkelaars: ik help jullie er graag bij!

Niels

#energie #duurzaamheid #hupsakee!

Wat kost dat nou, zo’n energieneutraal renovatie? – januari 2020

“Ja, … eeeeuuh … nou, dat, … eeeuhh, dat hangt er vanaf. Om wat voor woning gaat het? Wat is het bouwjaar? Is het glas al vervangen? En de kozijnen? Wat vinden de bewoners belangrijk? Hoe ziet hun huishouden eruit? …”

Grote kans dat het antwoord op de bovenstaande vraag zo begint. En terecht, want zomaar een prijs noemen die reëel is voor elke huizenbezitter is onmogelijk. Mensen die wél zomaar stellig een prijs roepen zijn er ook. Ik kom ze geregeld tegen, wat een helden… Vaak zijn ze betrokken aan het begin van een project, bij de plan fase. Ze maken woning eigenaren enthousiast om te verduurzamen met mooie beloften, want ja, het kan echt … allemaal voor “slechts” € 25.000 energieneutraal, Nul op de Meter of nog mooier! Gek genoeg verdwijnen zulke mensen vaak voordat er een overeenkomst is gesloten tussen eigenaar en uitvoerders. De praktijk is anders, echt!

Een wethouder vertelde mij dat een rijtjes-tussen-woning uit de jaren 80 voor € 25.000 Nul op de Meter gemaakt kan worden. “Dat wil ook wel”, zei ik -met gespeelde- volle verwachting. De wethouder verwees mij direct door naar een loket en wenste mij succes. U raadt het, de wethouder was ineens verdwenen …

Ik heb nog doorgevraagd naar waar de kennis, inzichten en overtuiging van de wethouder vandaan kwamen over die prijs. Ik kreeg geen duidelijk antwoord en dat is zorgelijk. Mensen die een cruciale beslisrol hebben in de energietransitie en die geen reëel beeld hebben van de praktijk maar dat wel denken te hebben, zorgen voor een hoop ruis. Valse hoop, verkeerde verwachtingen, verborgen belangen en gebrek aan realisme zorgen dan direct al voor een valse start. Het gevolg is teleurstellingen, extra kosten en verspilde energie. De energietransitie is daarmee niet geholpen en mensen die in huizen wonen al helemaal niet.

Die eerder genoemde € 25.000 zie ik wel vaker terugkomen. Het gekke is dat wanneer je prijzen gaat opvragen bij leveranciers van glas, isolatie, warmtepompen, PV panelen etc., je inderdaad rond dit bedrag kan uitkomen. Het zit dan alleen nog niet werkend op, in of aan je woning. Nu weer even terug naar die vraag over wat zo’n renovatie wél kost. Want daar kan je best wat zinnigs over zeggen. Van 2012 tot 2017 zijn door het innovatieprogramma Energiesprong ruim 700 woningen in detail gevolgd en gemeten. Niet alleen de energieprestaties en bewonerservaringen, maar ook is van enkele projecten in detail gekeken naar de kosten. De vaststellingen die moesten gebeuren voor het toekennen van subsidies aan deze projecten vereiste accountantsverklaringen. Een prima basis dus om de gemaakte kosten binnen de projecten te onderzoeken. TNO en RiGo hebben dit onderzoek in 2017 uitgevoerd en het resultaat in dit rapport samengevat. Daarin staat volgend overzicht:

7 Directe bouwkosten, excl. BTW: lonen/mankracht, materialen. Indirecte bouwkosten: opslagen voor algemene bouwplaatskosten, algemene uitvoeringskosten, overhead, winst & risico. Bijkomende kosten: adviseurs, toezicht, financiering, leges, verzekeringen, etc.; Sociale kosten: begeleiding en voorlichting bewoners, tijdelijke huisvesting, herhuisvesting, verkoopkosten (bij nieuwbouw).

Ambitieniveau “Energieneutraal” en “Nul op de Meter” ontbreken dan wel in dit overzicht, maar “passiefhuis” sluit hier het beste op aan. Wat opvalt is dat het genoemde bedrag van de wethouder van € 25.000 niet veel te maken heeft met de bedragen in dit overzicht. Een ondergrens van € 80.000 blijkt uit deze bedragen. Mocht u meer willen weten over de totstandkoming van de bedragen en de context hiervan, lees dan het rapport van TNO en RiGo.

Onlangs publiceerde vereniging De Stroomversnelling over de prijsontwikkeling van Nul op de meter renovaties, zie link. Een mooi overzicht over de prijsontwikkeling van NOM en Label B renovaties is in het rapport opgenomen. Hierbij wordt een voorspelling gedaan tot 2030.

In dit overzicht zie je terug dat de kosten rond de € 75.000 (excl. BTW) zijn in 2019. De Stroomversnelling verwacht een daling naar € 55.000 de komende 10 jaar. En ja, van die voorspelling kan je natuurlijk weer van alles vinden van een vereniging die Nul op de Meter ontwikkelt, stimuleert en promoot. Daarom beschrijven ze ook in hun rapport op welke wijze dit tot stand is gekomen. Vind je er iets van, of denk je dat het anders is? Prima natuurlijk, maar kom wel met een verhaal met een onderbouwing die kwalitatief vergelijkbaar is of nog beter natuurlijk.

Samengevat: Vraag je mij wat een Energieneutraal of Nul op de Meter renovatie van een jaren 80 rijtjes tussenwoning nu kost, dan is mijn antwoord: ongeveer € 80.000 exclusief BTW. Ben jij ervan overtuigd dat dit anders is, laat weten! Ik reken wel op een degelijke onderbouwing waaruit dit blijkt natuurlijk. En de ondergrens van de kwaliteit van bewijslast zijn facturen van uitgevoerde projecten, liefst met een accountantsverklaring waaruit blijkt dat bedragen kloppen! En oh ja, dus niet alleen de prijs van de installaties, onderdelen en materialen, maar inclusief arbeid, opslagen, meerwerk achteraf etc. Daar kan namelijk zomaar een factor 3 tussen zitten …

No more bullshit!

Ik vaar vanaf vandaag! – november 2019

De bestemming helder, de koers bepaald, de bemanning fit en het weer gecheckt. Trossen los, zeilen hijsen en G A A A N !

Dat is wat ik het afgelopen weekend met mijn pa heb gedaan op de Waddenzee met een traditionele platbodem, maar ook de afgelopen tijd met het opzetten van mijn nieuwe bedrijf.

De bestemming
Een veilige, betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening die voor iedereen beschikbaar is.

  • De koers
    Overdragen van actuele kennis en vaardigheden aan studenten en professionals door middel van onderwijs en training. Mijn streven hierbij is om kennisoverdracht te combineren met het werken aan en oplossen van actuele projecten en vraagstukken.
    Adviseren over verduurzamen van woningen, gebouwen en gebieden door het inzichtelijk maken van mogelijkheden en scenario’s. De onafhankelijke wijze waarop ik dit doe, heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld en bewezen. Nieuwe kennis draag ik daarbij over aan mijn klanten tijdens het uitvoeren en oplossen van actuele projecten en vraagstukken. Mijn streven daarbij is dat mijn klanten uiteindelijk zelfstandig de benodigde inzichten kunnen verkrijgen.
  • De bemanning
    Zelfstandig waar kan en indien nodig zoek ik de samenwerking op met de mensen uit mijn brede netwerk. Dit zijn mensen met wie ik de afgelopen jaren met plezier en enthousiasme heb samengewerkt en met wie ik ambitieuze, leuke en spannende projecten heb gerealiseerd.

Waar vaar ik nu

Mijn onderwijs activiteiten start ik per vandaag met @InHolland. In samenwerking met @TerraTechnica ontwikkel ik vraag gestuurd onderwijs op basis van actuele onderwerpen en thema’s in de duurzame energie sector. Zo leiden we de komende generatie op om de uitdagingen van de energietransitie aan te gaan.

Met vastgoedeigenaren, woningbouwcorporaties, gemeenten, bouwers, architecten en installateurs ga ik medio november weer aan de slag om te helpen bij verduurzaming van bestaande en nieuwbouwwoningen. Dit blijf ik doen door middel van advies en training.

Het weer

Zonnestralen, een pittig windje en een kabbelende zee. Volop energie. Ideaal om het zeegat uit te zeilen. Laat maar weten als je mee wil varen!

Ahoy,

Niels

#energie #duurzaamheid #nieuwekoers